۱۴ ژوئن، به منظور قدردانی از اهدا کنندگان خون و آگاهی بخشی به مردم در خصوص اثرات مثبت این کار، از سوی سازمان بهداشت جهانی، جامعه بین المللی انتقال خون، انجمن بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر و اتحادیه بین المللی سازمانهای اهداکنندگان خون به عنوان روز جهانی اهدای خون نامیده شده است.
این روز به مناسبت سالروز تولد کارل لنداشتاینر کاشف گروههای خونی و برنده جایزه نوبل در سال ۱۹۳۰ انتخاب شد.
اهدای خون چیست؟
اهدای خون هنگامی رخ میدهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه میکند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایشهای غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فراوردههای خونی مورد استفاده قرار میگیرد، یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق میشود.
مقدار اهدای خون
حجم خون جمعآوری شده در اکثر کشورها، ۴۵۰ میلی لیتر یعنی کمتر از ۱۰ درصد حجم کل خون است (یک فرد بالغ به طور متوسط ۵/۴ تا ۵/۵ لیتر خون دارد). در بعضی کشورها ۲۵۰ میلی لیتر خون گرفته میشود. بدن انسان مایع از دست رفته را بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت جبران میکند. گاهی این زمان تا ۳۶ ساعت هم طول میکشد میزان گلبول قرمز خون از دست رفته ظرف مدت ۳ هفته جایگزین میشود و میزان آهن خون طی مدت ۸ هفته جایگزین میشود.
مصرف کنندگان خون در ایران
مصرف کنندگان اصلی خون و فرآوردههای آن در ایران شامل بیماران تالاسمی، بیماران مبتلا به انواع هموفیلی، بیماران دیالیزی، بیماران نیازمند به جراحیهای بزرگ (مثل جراحی قلب، کلیه، مغز استخوان و زنان)، مبتلایان به بیماریهای خونریزی دهنده، نوزادان مبتلا به زردی ناشی از ناسازگاری خون مادر و جنین، پیوند اعضا، سوختگیهای شدید، کم خونیهای مزمن و انواع سرطان به ویژه در مرحله شیمی درمانی هستند.